Login / Reg                    Nieuwsbrief  |   Agenda   |   Vacatures   |   Forum   |   Advies   |   Adverteer   |   Zoek
Aldowa vergroot waardetoevoeging bouwketen
Bron: Procesverbeteren.nl
Lean: Slanke organisatie
Aldowa levert gevelbeplating voor de markthal te RotterdamAldowa voegt maximaal waarde in bouwketen

Door Dr Ir Jaap van Ede, hoofdredacteur procesverbeteren.nl, 06-05-2014

In een Lean bedrijf worden als het goed is niet alleen de medewerkers, maar ook de toeleveranciers uitgedaagd om hun competenties maximaal te benutten. Op die manier wordt immers zo veel mogelijk waarde toegevoegd. Allard Droste legt uit hoe hij iedereen de ruimte en verantwoordelijkheid geeft om dat te doen.

Droste is de directeur van Aldowa. Dat bedrijf maakt aluminium beplatingen, een soort jasjes voor gebouwen, tunnels en viaducten. Vroeger gebeurde het ontwerpen, bouwen en plaatsen van de benodigde aluminium panelen in grote batches. Nu worden de opdrachten in kleine deelorders gesplitst. Steeds wordt een klein aantal panelen gefabriceerd, naar de bouwplaats vervoerd en geplaatst, als betrof het klik-laminaat! Het gevolg is een veel kortere doorlooptijd van grondstof tot geplaatst paneel. Bovendien komen fouten vroegtijdig boven water en de voorraden in de productieketen zijn veel geringer.    

Allard Droste, tegenwoordig directeur van Aldowa, kwam voor het eerst in aanraking met Lean manufacturing in de tijd dat hij nog bij Stork werkte. ‘Ze hadden daar toen al diverse verbeterprogramma’s geprobeerd. Toen iemand over Lean kwam vertellen kreeg ik echter pas het gevoel dat die methode aansloot bij hetgeen ik als noodzakelijk zag. Later ben ik zelfs enige tijd als Lean consultant gaan werken. Ik heb die methode toen bijvoorbeeld helpen invoeren bij een voedingsmiddelenbedrijf, een glasblazerij en een gemeente.’

Droste is vrij impulsief en houdt van uitdagingen. ‘Ik heb geen achtergrond in de bouw, maar ben een techneut die ook verstand heeft van logistiek en marketing. Bij toeval werd mijn aandacht gevestigd op Aldowa, een bedrijf dat aluminium beplatingen maakt. Dit was toen een familiebedrijf geleid door twee broers, maar er was geen opvolging. Ik heb toen in 2007 besloten om samen met twee partners Aldowa over te nemen. Na twee koppen koffie was dat al geregeld, ik had het machinepark niet eens gezien!’

Allard DrostePotentie
De organisatie van Aldowa was precies het tegendeel van Lean, maar juist daarom zag Droste veel potentie. ‘Ze werkten nog veel met pen en papier en hadden nog een DOS-systeem. De cultuur was bijna feodaal te noemen. Alles werd beslist door de leidinggevenden, en de werknemers voerden dat dan uit. Er was letterlijk een deur tussen het kantoor en de productie. Namen van klanten werden zelfs weggetypext, uit angst dat operators informatie zouden lekken naar de concurrentie. Toen dacht ik: als dit bedrijf al winstgevend is zonder dat iedereen meedenkt zoals bij Lean, hoeveel beter zouden de prestaties dan niet worden als dat wel zou gebeuren?’

Focus

De eerste verandering die Droste doorvoerde was het aanbrengen van focus in het productassortiment. ‘Vroeger maakten we hier van alles, van busbeplatingen tot medicijnenkastjes. Dat gebeurde dan vaak op basis van volledig uitgewerkte tekeningen van de opdrachtgevers. Ik wilde echter meer een partner van hen worden, veel meer waarde gaan toevoegen. Dat kan alleen als je veel kennis op één bepaald gebied hebt. Daarom zijn we ons toen, in eerste instantie althans, alleen gaan focussen op gevelbepalingen voor gebouwen. Later kwamen daar beplatingen van infrastructurele objecten bij, denk aan bekledingen van viaducten en tunnels. 95% van onze opdrachten zijn nu projectmatig. Ik bedoel daarmee: De opdrachtgever komt met een globaal idee, wij werken dat uit in tekeningen, we produceren de panelen en we plaatsen die.’

Waarde toevoegen
In de rol van partner kan Aldowa nu aanzienlijk meer waarde toevoegen dan vroeger, toen ze nog eenvoudigweg maakten wat de klant reeds had uitgetekend. ‘Eén voorbeeld: In de ontwerpfase kijken we niet alleen naar het uiterlijk, maar we zorgen we er ook voor dat de gevelplaten gemakkelijk kunnen worden gemonteerd.’

Het optimaal benutten van alle beschikbare kennis sluit goed aan op Lean manufacturing. Die methode is er immers op gericht om de vaardigheden van iedereen optimaal tot hun recht te laten komen. En dat geldt niet alleen voor het optreden van Aldowa richting de opdrachtgevers. Het betreft ook het functioneren van de medewerkers op individueel niveau. ‘Aldelingsgrenzen hebben we daartoe opgeheven, iedereen werkt nu samen aan het eindresultaat’.

Binding

Droste geeft een voorbeeld. ‘Vlak voor de Kerst kwam hier een grote opdracht binnen. Vroeger zou die zijn uitgewerkt door de afdeling verkoop, en daarna overgedragen aan de productie. Nu vroegen we echter aan een oudere en een jonge productiemedewerker om eigenaar te worden van het project. Vervolgens stelde dat duo zelf een team samen, ze deelden de productievloer in, en ze kochten en huurden de benodigde machines. Dit alles binnen het toegestane budget.’

Deze opzet, uitgaande van zelfmanagement, leidt tot een grote binding met het product en met de klant en dus tot veel enthousiasme. ‘Het betreffende team leidde de klant zelf rond. In de oude situatie zou een verkoper dat gedaan hebben. En toen het nodig bleek een tandje bij te schakelen, gingen zij in een tweeploegendienst werken. Vroeger zou daar veel overredingskracht en uitleg voor nodig zijn geweest. Nu zag men zélf in dat het nodig was.’

x
Aldowa ontwerpt, maakt en plaatst aluminium beplatingen


Toeleveranciers
Het uitgangspunt om de competenties van iedereen optimaal te benutten wordt ook toegepast in de relaties met de toeleveranciers. ‘Onze voornaamste grondstoffen zijn vlakke platen aluminium. Die buigen, lassen en knippen we tot de juiste vormen voor de panelen. Vroeger was er een inkoper die een aantal aluminiumleveranciers om een offerte vroeg, en dan werd de goedkoopste gekozen. Op papier lijk je zo een paar centen winst te maken, maar ik wilde veel liever een leverancier die met ons meedenkt. Dat voegt veel meer waarde toe. We werken nu al zeven jaar samen met één partij. Die speelt bijvoorbeeld goed in op onze Lean productie, door frequent en in kleine hoeveelheden aan te leveren. De bestellingen worden gedaan door de operators van het knipproces, dat is de eerste stap van onze productie. De operators bellen gewoon de leverancier zodra zij iets nodig hebben.’

Op dezelfde manier wordt inmiddels innig samengewerkt met het transportbedrijf, dat de panelen vervoert naar de bouwlocaties. ‘Zij weten dat wij niet alleen kijken naar de vervoersprijs, maar naar hun waardetoevoeging overall. Vroeger stond hun chauffeur duimen te draaien, terwijl onze mensen de materialen inlaadden. De vervoerder kwam toen zelf met het idee om al hun chauffeurs een opleiding tot heftruckbestuurder te geven. Nu kunnen die chauffeurs het inladen zelf doen, en staat er niemand meer toe te kijken.’

Behoud van mensen
Droste is er trots op dat hij Lean heeft weten in te voeren binnen Aldowa, met behoud van vrijwel al het oorspronkelijk aanwezige personeel. In het bedrijf werken nu zestig mensen, waarvan twintig op de bouwlocaties. ‘Natuurlijk moest iedereen erg wennen aan veel meer vrijheid én veel meer eigen verantwoordelijkheid. In het begin kreeg je vragen zoals “mag ik dat dan?”, “kan ik dat wel”, en “wil ik dit wel”.  Maar, zoals ik een directeur weleens heb horen zeggen, eigenlijk kan iedereen Lean werken. Thuis bestel je immers ook producten, of organiseer je een feestje. Je moet er alleen voor zorgen dat je geen robots van de mensen maakt, door hen van alles uit handen te nemen of op te leggen.’

De uitrol van Lean begon met een spel uit de consultancytijd van Droste. Tijdens dat spel wordt het maken van lampenkapjes op de traditionele manier – grote batches, gescheiden afdelingen, veel tussenvoorraad – vergeleken met Lean productie in een One Piece Flow. Lampenkappen bewegen zich in het laatste geval een continue en vloeiende stroom langs diverse productieschakels, uitmondend in een gestage stroom van gereed product.

Aldowa levert en monteert de beprinte aluminium beplating in de markthal te RotterdamAldowa leverde en monteerde de beprinte aluminium beplating in de markthal te Rotterdam. Deze eerste overdekte food-markt in Nederland opent eind 2014 haar deuren. Elk gevelelement is een uniek puzzelstukje!


Enthousiasme
Na de eerste kennismaking met Lean volgden diverse medewerkers, werkzaam in zowel productie, werkvoorbereiding als commercie, een gedegen Lean training. Die opleiding, toegespitst op de bouw, werd verzorgd door Arpa. ‘In het begin is het vooral belangrijk om enthousiasme te kweken’, geeft Droste als tip. ‘Concentreer je daarbij op de meerderheid, niet op de paar mensen die voortdurend “ja, maar” zeggen. In de productie zijn we begonnen met het afvoeren van overbodige materialen, liefst zes containers vol. De meeste mensen slaakten daarbij een zucht van verlichting, maar er waren er ook een paar die geëmotioneerd raakten omdat sommige zaken in hun ogen nog van pas zouden kunnen komen. Met hen ga je dan in gesprek, je legt nog eens goed uit waarom het gebeurt.’

Het enthousiasme werd verder aangewakkerd door het gebruik van krasloten, met gegarandeerd een geldbedrag als prijs. ‘Iemand die een verbeteridee heeft aangedragen en mee heeft helpen uitvoeren, krijgt zo’n kraslot. De verbeterideeën variëren van een beugeltje van € 2,50 waardoor er minder handling nodig is bij een machine, tot het gebruik van kratjes om onderdelen in te plaatsen. Minder zoekwerk is daarvan het gevolg.’

Ontvang samenvattingen van al onze nieuwe praktijkverhalen!
De vijf voordelen van gratis registratie:
  1. Elke twee maanden samenvattingen van al onze nieuwe artikelen
  2. Geen andere e-mail (!)
  3. Artikelen altijd volledig kunnen lezen
  4. Toegang tot 350+ praktijkcases procesverbetering
  5. Berichten kunnen plaatsen en opmerkingen toevoegen aan artikelen

Kleinere batches
Eén van de meest zichtbare veranderingen is het produceren in veel kleinere batches. De mensen zijn bovendien veel flexibeler inzetbaar. Vroeger was iemand bijvoorbeeld of knipper, of setter (degene die platen machinaal buigt, red.), of lasser. ‘Nu is er elke ochtend een productieoverleg. Daarbij wordt besloten wat er moet gebeuren en hoe de taken die dag worden verdeeld.’

Bij een opdracht voor een nieuwe beplating wordt eerst een set proefonderdelen gemaakt. ‘Blijken die in de praktijk in orde, dan starten we met de productie in kleine series. Een gevel delen we daartoe bijvoorbeeld op in secties. Per sectie maken vervolgens de panelen, we vervoeren die naar de bouwplaats, en we plaatsen ze. Door die kleine batches moet je veel vaker schakelen tussen activiteiten en er is veel meer transport, dat klopt. Als je enkel het traject beschouwt om bijvoorbeeld hoekstukken te maken, dat lijkt de kostprijs zelfs hoger. We maken de hoekstukken nu immers niet meer in één keer, en moeten dus vaker omstellen. Maar overall is de Lean-werkwijze, met kleine batches en nauwelijks tussenvoorraden, veel efficiënter. Dit komt door de grote winst vanwege minder opslag, minder voorraden en minder dingen die fout gaan met grote aantallen producten. Problemen komen immers snel aan het licht en betreffen dan slechts een kleine batch.’

Aldowa plaatst beplatingen in markthal RotterdamDe beplatingen worden in kleine batches geproduceerd, aangevoerd en geplaatst.
Hier montage in de markthal te Rotterdam


Afstemming

Om Lean te kunnen werken is wel een goede afstemming nodig met de andere partijen op de bouwplaats. ‘De bouwwereld is erg traditioneel. Problemen worden heel normaal gevonden, en men is gewend om dat soort brandjes met veel rennen en vliegen te blussen. Ieder gebouw is bovendien volslagen uniek, dat zie je in bijna geen enkele andere sector. Daardoor kun je niet per gebouw leren, en zo steeds beter worden. Eigenlijk zou het beter zijn als er standaardmodules zouden komen, op basis waarvan je gebouwen ontwerpt en bouwt.’

Aldowa heeft moeten leren om een logistiek bedrijf te worden, waarin activiteiten goed op elkaar worden afgestemd. ‘In de bouwwereld zie je nu een omslag in dezelfde richting. Er vind al veel meer overleg plaats tussen de betrokken partijen, voor die aan de slag gaan. Na zo’n eerste overleg houd je vooral contact met degene waar jouw activiteiten het meest bij aansluiten. Voor ons is dat de meestal de partij die de kozijnen plaatst. Meestal gaat dat goed, maar er zijn natuurlijk ook wel eens problemen, en Lean maakt je daar gevoeliger voor. Ook wij maken weleens fouten. Toch zou ik zeker niet terug willen naar de oude manier van werken. Gemiddeld zijn we met Lean veel beter af, en we leren nog steeds!’



Hulp nodig bij de implementatie van Lean?

Verwijzen naar dit artikel op internet?
Gebruik als link: https://www.procesverbeteren.nl/LEAN/Aldowa_Lean.php

CoimbeeAzumutaErgo DesignThe Lean MentorTWI Instituut