Login / Reg                    Nieuwsbrief  |   Agenda   |   Vacatures   |   Forum   |   Advies   |   Adverteer   |   Zoek
Bron: Procesverbeteren.nl
QRM: Cellulaire organisatie
Agrifac maakt landbouwmachinesCases: John Deere en Agrifac
QRM en Lean versnellen supply chains (1)

Door Dr Ir Jaap van Ede, hoofdredacteur Procesverbeteren.nl, 29-09-2014

Bedrijven die producten maken op klantwens of in veel varianten, kunnen geen gebruik maken van een standaard Lean oplossing zoals een productiestraat. Dit verklaart de aanhoudende belangstelling voor Quick Response Manufacturing (QRM). Het doel is daarbij hetzelfde als bij Lean, meer flow richting de klant, maar QRM reikt tools aan om dat te bereiken bij high mix / low volume productie. Bekende QRM-gereedschappen zijn bijvoorbeeld de Kanban-variant POLCA, en Quick Response Cells. Dat zijn multi-disciplinaire teams, die taken voor één bepaalde productgroep of één bepaald marktsegment afhandelen.

Wij bezochten de 13e internationale QRM-conferentie1, om de trends rondom deze verbetermethode in kaart te brengen. Eén van de conclusies: de grenzen tussen Lean en QRM vervagen. Een tweede conclusie: bij de toepassing van QRM worden steeds frequenter de toeleveranciers betrokken. Het verbeteren van de doorstroom in de supply chain, dus het héle productienetwerk, wordt zo het doel.

Cases in dit artikel: John Deere en Agrifac. In een vervolgartikel komen Hansen Industrial Transmissions, Metaalperswerk Van de Wetering, JAZO en Provan aan bod.


Quick Response Manufacturing (QRM) streeft hetzelfde na als Lean: de waardestroom richting de klant maximaliseren, en gelijktijdig verspillingen terugdringen. Er is echter een accentverschil: bij QRM richt alle aandacht zich op het ‘versnellen’ van de keten, door slechts één kengetal te verbeteren: de Manufacturing Critical Path Time (MCT). Dat is de tijd die nodig is om te komen van grondstof tot product, inclusief het afleveren daarvan.

Verspillingen zoals bijvoorbeeld opslag en ander onnodig werk verdwijnen daardoor vanzelf, zo is de aanname. Vandaar de associatie van QRM met een kleinere overhead. De besparing daardoor zou ruimschoots opwegen tegen de hogere kosten om voortaan in kleinere batches te werken. Dat laatste is namelijk noodzakelijk als je een korte MCT wilt.

Tijdens de 13e internationale QRM-conferentie1, georganiseerd door het QRM Center van de Hogeschool Arnhem Nijmegen, zochten we uit hoe populair QRM op dit moment is, wat de trends zijn, en bovenal: welke bedrijven successen boeken met deze verbetermethode!

Pascal Bos van JAZO Zevenaar hield op de QRM conferentie een betoog over verandermanagementOp de QRM conferentie ging het ook vaak over Lean. Pascal Bos van JAZO Zevenaar hield een betoog over Lean en verandermanagement. Dit verhaal vindt u in het vervolg van dit artikel.


Grenzen vaag
De grenzen tussen de logistieke verbetermethoden QRM, Lean en de Theory of Constraints (TOC) zijn vaag. Er is immers een gemeenschappelijk doel: een gelijkmatige en snelle stroom van producten (of diensten) richting de klanten, met zo min mogelijk bottlenecks, tussenvoorraden of verspilling van tijd of materialen.

Aanhangers van één van de genoemde benaderingen benadrukten niettemin tot voor kort vooral de verschillen. Gelukkig er is nu in toenemende mate sprake van verbroedering. Feitelijk begon dit al toen Eliyahu Goldratt de onnatuurlijke grens tussen zijn eigen methode, de TOC, en Lean ophief. In zijn laatste boek worden de TOC en Lean tegelijkertijd gebruikt.

Reducing the time line
Iets dergelijks zag ik gebeuren op de QRM-conferentie, maar dan voor QRM en Lean. QRM wordt niet langer gepositioneerd als ‘Lean 2.0’, suggererend dat Lean verouderd is. Integendeel, het meest gebruikte citaat dat ik voorbij zag komen was van Taiichi Ohno, de grondlegger van Lean:

All we are doing is looking at the time line, from the moment the customer gives us an order, to the point when we collect the cash. And we are reducing that time line…


Dit citaat wordt nogal eens gebruikt als een soort definitie van Lean. Dat klopt niet, Toyota deed en doet veel meer. Denk daarbij met name aan Lean management. Bovendien, wat vaak wordt vergeten, Toyota heeft óók veel aan productiviteitsverbetering gedaan met de verbetermethode Total Productive Maintenance. Die methode is zelfs te beschouwen als een fundament voor Lean in productiebedrijven. Pas als je je machinepark goed beheerst, kun je flow in de toeleverketen gaan nastreven.

Voor dit verhaal is het echter belangrijker dat de QRM-aanhangers nu toegeven dat er weinig verschil is tussen het maken van een value stream map bij Lean en een Manufacturing Critical Path Time (MCT) map bij QRM. In het eerste geval maak je onderscheid tussen waarde-toevoegende en niet waarde toevoegende activiteiten, en in het tweede geval tussen waarde-toevoegende tijd en niet waarde toevoegende tijd, lees: wachttijd.

End-to-end
Omdat een MCT-map per definitie end-to-end is, dus van grondstof tot eindproduct, is het risico op lokale optimalisatie (één afdeling wordt slank ten koste van een andere afdeling) kleiner. Een value stream map bij Lean hoort weliswaar ook end-to-end te zijn, maar dat wordt vaak vergeten.

Tijdens een discussie of QRM nu echt nieuw is, concludeerde de zaal daarom dat die methode Lean terugbrengt naar zijn roots. Dit klopt. Persoonlijk vind ik echter dat QRM tekort wordt gedaan als je dat ziet als een soort heruitvinding van Lean. In mijn ogen is de belangrijkste bijdrage van QRM het aandragen van tools om Ohno's reduced timeline te bereiken in een high mix, low volume productie-omgeving, dus een situatie waarin je veel verschillende producten maakt. Typische QRM-tools zijn immers de Kanban-variant POLCA en de vorming van multidisciplinaire teams, die producten voor Focused Target Market Segments gaan maken.

De HAN-congresgangers concludeerden dat QRM in het verlengde ligt van Lean
De congresgangers concludeerden dat QRM in het verlengde ligt van Lean
(foto Wilfred Knol, HAN Lean QRM centrum)


Trends

Tijdens de conferentie vielen twee trends op: ten eerste het gelijktijdig toepassen van Lean en QRM. Er waren zelfs verhalen die feitelijk alleen over Lean of Lean Six Sigma gingen, zij het in een high mix/low volume omgeving.

Ten tweede wordt QRM steeds vaker toegepast om de hele supply chain te verbeteren. Feitelijk is dat altijd al het doel geweest, een MCT loopt immers van grondstof tot eindproduct. In de Benelux zag je echter relatief vaak de optimalisatie van een deel van de toeleverketen. Voorbeelden daarvan zijn de toepassing van het POLCA-systeem op de werkvloer of de vorming van Quick Response Office Cells in het kantoor.

John Deere
In Amerika, de bakermat van QRM, bestaan er al langer ketenbrede toepassingen. Eén van early adopters was daar John Deere. Paul Ericksen vertelde over zijn tijd als management executive bij deze fabrikant van landbouw- en tuinmachines.

Time is the shadow of waste, zei Simon Nagota, ex-vice president supply management bij Toyota’, aldus Ericksen. ‘Veel bedrijven zijn ontevreden over de resultaten die zij boeken met Lean. Er zijn dan lokale initiatieven, maar het is onbekend wat die betekenen voor de bottomline.  Het verkorten van de MCT, zoals QRM voorschrijft, is daarom een goede leidraad. Het geeft je focus, zeker als het gaat om logistieke netwerken.’

Amerikanen zijn dol op (gemotoriseerd) grasmaaien. John Deere leverde de benodigde grasmaaiers in eerste instantie vooral via dealers. De consument gaf echter steeds vaker de voorkeur aan zogenaamde big box stores, grote retailers. ‘Die hebben alleen de voorraden die je ziet, dus je moet heel snel kunnen leveren. Tweederde van de grasmaaiers wordt bovendien verkocht in het voorjaar. Er zijn zelfs bedrijven die daar opslagruimte voor aanbieden.’

Je wilt echter geen grote voorraad opbouwen, want dat kost geld. John Deere ontwikkelde daarom, samen met toeleveranciers uit Noord-Amerika, een strategie gebaseerd op korte lead times. ‘200 toeleveranciers wisten hun toelevertijden maar liefst met 78% te reduceren. Hierdoor kon de voorraad grasmaaimachines met 890 miljoen dollar omlaag, en dat betekende een besparing van maar liefst 107 miljoen dollar. Dat is veel meer dan je wint als je materialen bijvoorbeeld goedkoop zou gaan inkopen in China.’

Suzanne de Treville, professor aan de universiteit van Lausanne, heeft een computerprogramma ontwikkeld waarmee je zo’n vergelijking vooraf kunt maken, zie het kader hieronder.

Besparingen QRM hard maken
Koop je materialen goedkoop in lagelonenlanden, dan kun je in de directiekamer de besparingen meteen hard maken. Althans zo lijkt het, want bijkomende kosten voor bijvoorbeeld transport en hogere voorraden worden vaak vergeten.

Voor QRM is het moeilijker een business case te maken. Reductie van de Manufacturing Critical-path Time of MCT, de tijd tussen grondstof en eindproduct, moet daarbij namelijk indirect leiden tot reductie van verspillingen, en daardoor van kosten.

Suzanne de Treville, professor aan de universiteit van Lausanne, werkt daarom aan algoritmen waarmee je kunt voorspellen hoe groot de waarde van tijdwinst in toeleverketens is. ‘Vooral als de vraagvoorspelling onzeker is, ben je vaak beter af met een snel lokaal logistiek netwerk, dan met goedkope toeleveranciers ver weg’, vertelt De Treville.

Algoritme
Haar algoritme vergelijkt productie-op-order en lokale just-in-time toelevering, met productie-op-voorraad en toelevering uit lagelonenlanden. Bedrijven zoals GSK Vaccines, Nissan Europe en Nestlé hebben reeds gebruik gemaakt van de diensten van De Treville. De centrale gedachte is dat de vraagvoorspelling onzekerder wordt als je eerder moet beginnen met produceren. ‘Vaak moet je bij productie op voorraad maar liefst 2,4 keer zo veel eindvoorraad opbouwen als je gemiddeld nodig hebt, vanwege de grote spreiding die je krijgt’, stelt De Treville.

In haar programma worden parameters ingevoerd zoals de kosten van voorraadhouden, en de restwaarde van onverkochte producten. Vervolgens wordt dan berekend hoe groot het kostenvoordeel moet zijn bij goedkope inkoop uit verre landen. De bottomline is dat je vaak beter snelle en wat duurdere toeleveranciers vlakbij kunt hebben, tenzij de vraag naar jouw producten zeer stabiel is.

De zaal was erg onder de indruk, maar ik wil er wel één kanttekening bij plaatsen: de resultaten van zo’n programma worden al gauw als waarheid gezien, maar zijn dat niet. Het is in feite een logistiek model, een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid. Alles staat of valt met het feit of de belangrijkste zaken in het model zitten.


Agrifac assembleert landbouwmachines op klantorder
Agrifac, zie de case hieronder, assembleert landbouwmachines op klantorder. Daarbij is er
duidelijk een need for speed, zowel qua innovatie als in de toeleverketen!


Agrifac
Het voorbeeld van John Deere is weliswaar overtuigend, maar het gaat om een erg oude case, uit de periode 1998-2002. Ericksen vertelde helaas niet hoe het John Deere nu vergaat! In Nederland zijn er echter genoeg bedrijven die kortgeleden ketenbreed aan de slag gingen met QRM.

Eén van die bedrijven is het snelgroeiende Agrifac, toevallig ook een fabrikant van landbouwmachines. ‘Ons logistieke strategie is assembly to order’, vertelt plant manager Frank Jan Evers. ‘Vergelijk het met auto’s. Onze klanten kiezen een basis met aanvullingen om een werkende machine te krijgen. Vervolgens voegen ze accessoires toe, dingen die ze leuk vinden om te hebben. Tenslotte is er keuze uit opties, dat zijn dingen die je ook naderhand nog kunt bestellen.’

Al die keuzemogelijkheden leiden tot miljoenen mogelijke producten. ‘Die assembleren wij, door uit te gaan van een basisplatform waaraan modules worden toegevoegd. Daarbij is er duidelijk een need for speed, niet alleen qua innovatie-tempo, maar ook in de toeleverketen.’

Agrifac gebruikt internettechnologie om de logistieke keten te monitoren. ‘Toeleveranciers kunnen via een webportaal onze materiaalbehoefte zien, en zij maken vervolgens zelf orders aan. We willen geen opslingereffecten, dus veiligheidsvoorraden die richting het begin van de productieketen steeds groter worden. Eigenlijk willen we helemaal geen tussenvoorraden. Om daarvoor te zorgen, blijven alle materialen op de plek waar ze vandaan komen. Het is de bedoeling dat onze supply chain uiteindelijk vanzelf draait. Iedereen weet dan wat er nodig is en wanneer, en levert dat just-in-time. Vraagvoorspellingen worden dan overbodig.’

Eigenlijk is het doel van Agrifac nog ambitieuzer: het aansturen van de supply chain mag niets kosten! ‘We drukken die aansturingskosten uit in het percentage van de toegevoegde waarde van de producten, dat wordt geabsorbeerd in de supply chain. Die absorptie is al afgenomen van 14% tot 4%. We streven echter naar de utopische waarde van 0%, want dat is een goede manier om te concurreren met lagelonenlanden.’

Ook de voorraden zijn sterk gedaald. ‘Het magazijn hebben we zelfs al kunnen sluiten. De doorlooptijd van de orders ging van 12 naar 5 weken.’

> Lees verder in deel 2 van dit artikel!

Zie ook: HAN Int. Lean QRM Conferentie 2012, Amerikaans, Vlaams en Nederlands succes met snelle toeleverketens
Zie ook: HAN Lean QRM Symposium 2015, Proefondervindelijk & doelgericht verbeteren

Ontvang samenvattingen van al onze nieuwe praktijkverhalen!
De vijf voordelen van gratis registratie:
  1. Elke twee maanden samenvattingen van al onze nieuwe artikelen
  2. Geen andere e-mail (!)
  3. Artikelen altijd volledig kunnen lezen
  4. Toegang tot 350+ praktijkcases procesverbetering
  5. Berichten kunnen plaatsen en opmerkingen toevoegen aan artikelen


1) De 13e internationale QRM-conferentie vond plaats van 30 juni tot 3 juli 2014, in de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) te Arnhem. Organisator was het QRM Center van de HAN.

Hulp nodig bij de implementatie van QRM en/of POLCA?

Verwijzen naar dit artikel op internet?
Gebruik als link: https://www.procesverbeteren.nl/POLCA/QRM_Conference_2014.php

24FlowAzumutaLeanteamPropos SoftwareManagement Mindfucks