Blog: Hoe maak je de flow het beste zichtbaar?

Forum met als invalshoek LOGISTIEK.
Plaats hier uw vragen & antwoorden over LEAN MANUFACTURING, TOC, POLCA, Kanban.

Moderator: Jaap_Procesverbeteren.nl

Plaats reactie
Jaap_Procesverbeteren.nl
Forum ervaring: 4/5
Forum ervaring: 4/5
Berichten: 75
Lid geworden op: ma sep 28, 2009 8:17 pm

Blog: Hoe maak je de flow het beste zichtbaar?

Bericht door Jaap_Procesverbeteren.nl »

Deze blog is ook onderdeel van de nieuwsbrief van mei 2018

Hoe maak je de flow het beste zichtbaar?

Eén van de basisprincipes bij (Lean) procesverbetering is dat je werkstromen zichtbaar maakt. Problemen komen dan aan het licht en worden zo verbeteropties. Idealiter kun je, als je een Lean bedrijf binnenloopt, direct zien welke routes producten-in-wording (of diensten-in-wording) volgen. Daarenboven is een ideale werkvloer zelfcorrigerend. De productiemedewerkers kunnen zelf zien waar de doorstroom stagneert, en dan zélf maatregelen nemen om de flow te herstellen.

In een lineaire productiestraat met massaproductie is het zichtbaar maken van de doorstroom - visual management heet dit in verbeterjargon - relatief eenvoudig.

Dit is echter een veel grotere opgave als er sprake is van high mix/low volume en/of klantspecifieke productie. Elk product volgt in zo'n job-shop omgeving namelijk een eigen route langs een aantal bewerkingsstappen naar keuze. Dat betekent ook dat productieroutes elkaar regelmatig kruisen. Hoe houd je dan het overzicht?

Afbeelding
Visueel management met POLCA-kaart signalen

Twintig jaar geleden bedacht Rajan Suri voor die situatie een visual management systeem, genaamd POLCA. Dit systeem laat op werkcel-niveau zien aan welk halffabricaat het beste als eerste kan worden gewerkt, én waarom. Het gaat om het halffabricaat dat ook ná de betreffende bewerking ‘in beweging’ kan blijven, omdat de eerstvolgende werkcel capaciteit beschikbaar heeft. Die cel maakt dit kenbaar door het verzenden van een POLCA-kaart. Zo’n kaart bevat de volgende boodschap: “Ik heb een taak aan een voorgaand halffabricaat dat jij me stuurde afgerond, dus je kunt me nieuw werk zenden.”. Het POLCA-systeem, feitelijk een Kanban-variant, voorkomt opstoppingen. Op die manier wordt de flow vergroot.

Suri publiceerde in maart een nieuw boek, The Practitioner’s Guide to POLCA. Daarin evalueren hij en een aantal ‘ervaringsdeskundigen’ zijn POLCA-systeem.

In mijn bespreking van dit boek evalueer ik zelf ook de mogelijkheden van POLCA en soortgelijke productiebesturingsystemen op basis van kaartjes. Uiteindelijk kwam ik tot een conclusie, die vermoedelijk generiek geldig is. Het komt erop neer dat je het eenvoudigst mogelijke en voor de productiemedewerkers meest inzichtelijke planningssysteem moet kiezen.

Er zijn dan drie opties, waarbij je als optie één niet werkt, doorgaat naar optie twee enzovoorts.

Optie één
Optie één is helemaal géén scheduling (detailplanning). Daarvan is bijvoorbeeld sprake in de eerdergenoemde ‘Lean’ - bufferarme - massaproductiestraten. Je werkt dan steeds aan één order, en schuift die daarna direct door. Zoals ik in eerdere blog schreef, zijn er diverse mogelijkheden om het werk daarbij prettig te houden.

Ook in een eenvoudige job shop omgeving is het mogelijk om min of meer ‘vanzelf’ flow te creëren. Dat kan bijvoorbeeld door vóór elke werkcel een buffervak aan te brengen waarin slechts een beperkt aantal halffabricaten passen. Werk sturen aan overbelaste cellen is dan onmogelijk. Eventueel kan dat systeem bijvoorbeeld worden aangevuld met de prioriteitsvlaggetjes, die ik in 2011 zag bij Emerson. De voortgang van digitale of administratieve processen kan zichtbaar worden gemaakt via een schaduwbord. Deze oplossing kwam ik in 2016 tegen bij het Kadaster.

Bij ‘eenvoudig’ denk je wellicht niet meteen aan software. Er bestaan echter veel softwareoplossingen die niet veel méér doen dan gegevens verstrekken over de huidige stand van zaken. Ook bij software geldt: hoe simpeler, hoe begrijpelijker en des te doeltreffender. Een voorbeeld is het zichtbaar maken van de doorstroom van patiënten, dat aan de orde kwam in een artikel uit 2013 over ziekenhuis Nij Smellinghe. Een soortgelijk voorbeeld is de TOC-projectmanagement oplossing, in 2014 aangetroffen bij Packo Industry.

De kracht van dit soort relatief eenvoudige oplossingen is dat de medewerkers begrijpen waarom iets prioriteit heeft. Zij zullen daardoor snel geneigd zijn om die taken daadwerkelijk voorrang te geven.

Optie twee
Werkt de eerste optie – géén scheduling - niet, dan kan optie twee worden geprobeerd: eenvoudige planningsregels. Met eenvoudig bedoel ik dat deze nog op elke werkplek begrijpelijk zijn. Het POLCA-systeem valt in deze categorie. Er zijn dan weliswaar meerdere regels die de werkvolgorde bepalen, maar nog steeds snap je waarom die er zijn.

Ook ter ondersteuning van optie twee bestaat er software. Wordt bij POLCA het aantal kaartbewegingen bijvoorbeeld te groot, dan kun je met digitale POLCA-kaarten gaan werken, eventueel aangevuld met andere inzichtelijke planningsregels. Bosch Scharnieren gebruikt bijvoorbeeld zo’n systeem.

Optie drie
Werkt ook optie twee niet, dan volgt optie drie: een scheduling-systeem op basis van ingewikkelder planningsregels en realtime feedback vanaf de werkvloer. Het nadeel daarvan is dat de planningslogica op werkplekniveau dan vaak onbegrijpelijk wordt. Je vraagt dus aan mensen om zich ‘domweg’ aan een voorgeschreven werkvolgorde te houden.

Wat zijn úw ervaringen, ideeën en inzichten?

Dr Ir Jaap van Ede,
hoofdredacteur procesverbeteren.nl
Plaats reactie