Pagina 1 van 1

Blog: Innoveren vraagt om experimenteren

Geplaatst: di nov 03, 2015 8:56 pm
door Jaap_Procesverbeteren.nl
Innoveren gaat niet zonder experimenteren

In mijn voorgaande blog ging ik in op het belang van een missie: wat gaat uw bedrijf geïnspireerder, anders, sneller en/of effectiever doen dan anderen?

En waarom? Richtingloos verbeteren heeft weinig zin.

Er is echter nóg iets nodig: ruimte om te experimenteren, en dus om fouten te maken, binnen veilige grenzen. Methodes zoals Lean vragen om een organisatie die doelgericht én proefondervindelijk verbetert.

Als aan die twee voorwaarden is voldaan, gaat continu verbeteren makkelijker dan menigeen denkt. In ons artikel n.a.v. het Lean-QRM Symposium 2015 van de HAN, nam Pascal Pollet (Sirris) de proef op de som. Hij vroeg vier secretaresses, onbekend met Lean, om deel te nemen aan een spel. Zij vormden daarbij een productielijn voor het bouwen van een Lego-product, en kregen als doelstelling mee: een zo kort mogeljke doorlooptijd, een zo groot mogelijke productiviteit, en just-in-time aflevering. Binnen enkele uren bedachten de dames vanzelf diverse Lean-principes, van One Piece Flow tot cross-training en zelfs een soort Kanban!

Dit is opvallend snel. Enerzijds heeft dat natuurlijk te maken met de eenvoudige setting, maar volgens mij komt het óók doordat de deelnemers vrijelijk mochten experimenteren, zonder dat mislukkingen werden bestraft. Dit verklaart deels de populariteiteit van Lean spelletjes in bedrijven, zie de foto hieronder. Geef de deelnemers een doel en laat ze vrijelijk aan de slag slaan, en de resultaten (en het bijbehorende enthousiasme voor Lean) volgen bijna vanzelf.

Afbeelding
Lean spelletjes (hier bij AWL-Techniek) tonen het succes van doelgericht experimenteren

In de wetenschap is er pas sprake van een écht experiment als je een hypothese formuleert, die daarna bevestigd dan wel onderuit gehaald kan worden (falsificatie). Voor procesverbetering geldt hetzelfde, de roemruchte plan-do-check-act cyclus vat dit samen. Het Toyota Productie Systeem (TPS) werd op deze manier ontwikkeld, met vallen en opstaan. Zo’n lichtend voorbeeld is prima ter inspiratie. Omdat elk bedrijf echter weer anders is, moet je op zoek naar eigen invullingen en aanvullingen: opnieuw experimenteren dus!

En dan nu de hamvraag: Is er binnen uw bedrijf genoeg ruimte om dat te kunnen doen? Is er binnen verbeterprojecten bijvoorbeeld tijd en geld beschikbaar om te experimenteren? Kan iedereen op grond van zijn of haar praktijkervaringen bijdragen aan verdere verbetering, gelijk een vogel in een zwerm de hele groep kan beïnvloeden? Worden fouten gezien als mogelijkheid om te leren, en kan daar vrijelijk over worden gecommuniceerd? Is er voldoende ruimte voor reflectie?

Taiichi Ohno, pionier tijdens de ontwikkeling van het Toyota Production System, beschouwde niet voor niets "geen problemen als het grootste probleem dat je kunt hebben”. Problemen zijn een kans, want ze bieden de mogelijkheid om te verbeteren. Eliyahu Goldratt, de grondlegger van de Theory of Constraints, formuleerde het in zijn boek The Choice nog scherper: Een mislukking kun je zien als een geschenk. Je moet niet klagen over de realiteit, maar daarvan leren.

Alles wat je onderneemt is dus een prototype, een methode zoals Lean Startup sluit daar bijvoorbeeld op aan.

Jaap van Ede,
hoofdredacteur Procesverbeteren.nl