Login / Reg                    Nieuwsbrief  |   Agenda   |   Vacatures   |   Forum   |   Advies   |   Adverteer   |   Zoek
Bron: Procesverbeteren.nl
TPM: Geoliede organisatie
Voor opdrachten in de vorm van ‘pop-ups’, bijvoorbeeld voor het dagelijks inspecteren van deze papierpulpmachine, voegt SCA Packaging maatwerk toe aan SAP Plant Maintenance TPM en RCM in onderhoudsmanagementsystemen
Door Dr Ir Jaap van Ede, business-journalist & initiatiefnemer procesverbeteren.nl. Oorspronkelijk gepubliceerd in het oktobernummer (2006) van Technisch Info Magazine


De populariteit van methodes om de machine-beschikbaarheid stapsgewijs te verbeteren neemt toe. De bekendste methoden zijn Total Productive Maintenance (TPM) en Reliability Centered Maintenance (RCM).

Onderhoudsmanagementsystemen ondersteunen het stapsgewijs verbeteren meestal niet actief, maar dat hoeft ook niet: Indien nodig bestaat daar andere software voor. Wat wel een bottleneck kan zijn, is dat TPM- of RCM-analyses in de regel leiden tot tailor-made onderhoudsschema’s, waarbij ook de operators onderhoudstaken krijgen toegewezen.

Hamvraag voor dit artikel: Kan een onderhoudsmanagementsysteem overweg met dergelijke gedetailleerde onderhoudsconcepten?


Hans van Dalen is hoofd van het Technisch Bedrijfsbureau van SCA Packaging ‘De Hoop’ in Eerbeek. ‘De productie van papier is een kapitaalintensief proces, onze machines draaien 24 uur per dag, 7 dagen per week', aldus Van Dalen. 'Bij een storing gaat meteen de geldteller lopen, dus de machinebeschikbaarheid is voor ons een hot item.’

Sinds jaar en dag wordt Total Productive Maintenance (TPM) toegepast, maar dat bleek nog niet genoeg. ‘We willen deze stapsgewijze verbetermethode gaan aanvullen met Reliability Centered Maintenance oftewel RCM. We doen dat niet zozeer omdat er bijzondere milieu- of veiligheidsrisico’s zouden kleven aan het gebruik van ons machinepark. De hoofdreden is dat we onderbouwde en borgbare onderhoudsplannen willen ontwikkelen voor onze machines, want die worden steeds complexer.’

papiermachine5
Bij ingewikkelde machines zoals deze ‘papiermachine 5’ past SCA Packaging Failure Mode and Effect Analysis toe om oorzaken en gevolgen van storingen in kaart te brengen.


Een voorbeeld van zo’n ingewikkelde machine is de ‘papiermachine 5’. ‘Bij deze nieuwe machine wordt de papierpulp niet op een zeef gebracht maar tussen twee zeven. De wateronttrekking verloopt dan efficiënter, zodat je sneller papier krijgt.’

RCM-2
Inmiddels heeft Eduard Gruppelaar, een medewerker van het Technisch Bedrijfsbureau, als eerste een 10-daagse RCM-2 cursus doorlopen. Die cursus werd gegeven door Jos ter Brake van Operational Excellence Transfer. Van Daalen: ‘Ter Brake heeft een vergunning van het Amerikaans-Canadese adviesbureau Aladon voor het geven van trainingen in RCM-2.'

' RCM-2 geeft een praktische invulling aan RCM, in de vorm van een soort stappenplan. Daarmee ben je in staat om leiding te geven aan een multidisciplinair team, dat een kritieke machine aanpakt met behulp van RCM. Je leert echter niet hoe je moet vaststellen wat de meest kritieke machines zijn. Daar zullen we zelf een methode voor moeten vinden.’

Voor het uitvoeren van RCM-analyses geeft een onderhoudsmanagementsysteem (OMS) normaliter geen ondersteuning. ‘Dit geldt ook voor het systeem dat wij gebruiken, SAP Plant Maintenance. In theorie kun je op papier de RCM-analyses uitvoeren, maar dan is het moeilijker om later de documenten terug te vinden waarop de onderhoudsconcepten zijn gebaseerd. Daarom willen we aanvullende software gaan aanschaffen. Er zijn verschillende mogelijkheden, Reliasoft levert bijvoorbeeld het pakket RCM++. Ik denk echter dat wij kiezen voor een eenvoudigere oplossing. Zoiets als de software van Aladon, maar waarschijnlijk wordt het RCMO van Meridium, zij leveren een Netweaver add-on voor RCM-analyses bij SAP. '
'Daarmee hebben wij dus het voordeel dat we een geïntegreerde oplossing krijgen. Nieuwe onderhoudsconcepten kunnen we dan meteen doorsluizen naar SAP Plant Maintenance, en je kunt bij evaluaties gemakkelijk terugzoeken op grond van welke RCM-analyses de onderhoudsplannen zijn gemaakt.’

Tailor-Made
De RCM-analyses leiden tot gedetailleerde en tailor-made onderhoudsplannen voor elke machine. Nu komt echter de hamvraag: Kun je die invoeren in het OMS, SAP Plant Maintenance?. Het antwoord is genuanceerd. ‘Neem als voorbeeld een tandwielkast van een pulper, dit is een machine die oud papier met water vermaalt tot pulp. Uit onze RCM-analyse komt naar voren, dat je maandelijks de uitlijning van de tandwielkast moet controleren. Zoiets kun je makkelijk invoeren in SAP. Dit OMS genereert dan maandelijks een onderhoudsopdracht.’

Bij de pulper zijn echter ook dagelijkse inspecties nodig, zoals het controleren van de oliepomp die zorgt voor de smering. ‘Ook daarvoor kun je SAP onderhoudsopdrachten laten aanmaken, maar dat is veel te omslachtig. Veel liever zou je een soort pop-up op een computerscherm willen laten verschijnen. De operator kan die dan afvinken als de controle is uitgevoerd. SAP kan zoiets standaard echter niet. Inmiddels is daarvoor binnen ons moederbedrijf SCA Packaging maatwerk ontwikkeld. Maar eerst zullen we de dagelijkse inspecties gaan bijhouden met eenvoudige Excel-spreadsheets.’

Van Dalen schat in dat een specifiek OMS zoals Maximo dagelijkse inspecties waarschijnlijk beter ondersteunt dan SAP PM. Daar staan echter nadelen tegenover, en die wegen in het geval van SCA Packaging zwaarder: ‘Zo’n systeem biedt veel minder functionaliteit voor het beheren van machine-onderdelen en het inkopen daarvan, dan een ERP-module.’

TPM
Willem Hioolen is werkvoorbereider bij Zeelandia, een producent van bakkerij-ingrediënten. ‘Wij gebruiken hier in Zierikzee al jaren een OMS van Informatiesystemen Holland. Eerst Minimo, en een jaar of vijf geleden zijn we overgestapt op Ultimo Maintenance Management. Dat is een uitgebreider systeem.’

In 2003 startte Zeelandia met de invoering van Total Productive Maintenance (TPM). ‘Onze directeur operations kende die methode van vroeger, vandaar. Multi-disciplinaire teams met daarin zowel operators als monteurs verbeteren nu stapsgewijs de efficiëntie van de aan hen toegewezen machines.’

papiermachine5
Na een Reliability Centered Maintenance (RCM) -analyse verplaatste Zeelandia het onderhoud van de suiker-vermaalinstallatie naar de periode vlak voor de nieuwe suikeroogst (foto Joop van Houdt)


Hioolen geeft een voorbeeld: ‘Neem onze suikervermaalinstallatie. Fijngemalen suikers zijn een belangrijk ingrediënt voor cakemixen. De productiecapaciteit van de maalmachine liep vroeger regelmatig terug. Dankzij het multidisciplinaire teamoverleg ontdekten we waarom: In het najaar, vanaf de nieuwe suikeroogst, is de grondstof vochtiger. Hierdoor wordt de machine zwaarder belast, en is de kans op storingen groter. Om de faalkans zo klein mogelijk te maken, hebben we het preventieve onderhoud aan de maalmachine nu verplaatst naar de periode vlak voor de herfst.’

Het invoeren van zo’n wijziging is in Ultimo geen probleem. Ook bevat dit systeem in algemene zin voldoende gegevens over de historie van de machines. ‘In een TPM-team zit altijd een monteur, die kan gemakkelijk de benodigde historische gegevens opvragen.’

Eén van de vaste onderdelen van TPM is, dat de operators zelf kleine onderhoudstaken gaan uitvoeren. Zij zullen dus ook Ultimo moeten gaan gebruiken. ‘Dat klopt, de chefs van de werkploegen gebruiken het onderhoudsmanagementsysteem nu al veel vaker dan vroeger. De operators gebruiken Ultimo echter nog niet. Zij ontvangen hun opdrachten voor klein onderhoud op papier.’

Ook voor het aansturen van kleine inspecties door de operators wordt Ultimo nog niet gebruikt. Hioolen: ‘Eerst experimenteren we daarmee buiten het systeem om. Het is namelijk niet voor iedere gebruiker even gemakkelijk om snel wijzigingen door te voeren in het OMS. Zodra een bepaald inspectieschema eenmaal voldoet, zullen we dit echter alsnog invoeren in Ultimo. Of we daarbij kiezen voor pop-ups of voor papieren opdrachtenlijstjes, dat weet ik nog niet. Het kan allebei.’

OEE
Tot dusverre lijkt Ultimo prima in staat om TPM-verbeterprocessen te ondersteunen, op één opvallend ding na: het systeem bevat geen module voor het meten van de Overall Machine Effectiveness (OEE).
Hioolen: ‘Machinestilstand kun je wel registreren, maar voor TPM moet je ook vastleggen waarom een machine stil staat: Is het een technische storing, is er gebrek aan grondstoffen of is bijvoorbeeld de kwaliteit van het product niet goed. Om dat te registreren gebruiken onze operators sinds 2005 een losstaande OEE-cockpit, die werd ingericht door Van Lente & De Vos.

Deze OEE-cockpit is echter niet gekoppeld aan Ultimo. Bij hun analyses moeten de TPM-verbeterteams dus zowel gegevens opvragen uit Ultimo als uit de OEE-cockpit. Is dat niet onhandig?. ‘Hoe langer ik met jou praat, hoe meer ik zo’n koppeling wil’, reageert Hioolen. ‘We moeten daar nog eens goed over nadenken.’

Informatiesystemen Holland ISH laat op de valreep nog weten dat ze op termijn waarschijnlijk een standaard OEE-module bij Ultimo zullen gaan leveren. Voor wie niet kan wachten: maatwerk is altijd mogelijk.

TPM en RCM: de verschillen

Bij Total Productive Maintenance (TPM) draait alles om het verbeteren van de Overall Equipment Effectiveness, die tussen 0 en 100% kan liggen.
Deze OEE is een vermenigvuldiging van tenminste de machine-beschikbaarheid, de relatieve prestatie van de machine en de relatieve kwaliteit van de producten die de betreffende machine maakt. Bij TPM verbeteren multidisciplinaire teams stapje-voor-stapje de OEE van de machines waarvan zij ‘eigenaar’ zijn. Dat doen zij door systematisch de ‘verborgen gebreken’ aan te pakken. De term TPM viel in 1961 voor het eerst binnen het Japanse bedrijf Nippondenso, een toeleverancier aan de automobielindustrie. Daarna ontwikkelde het Japan Institute for Plant Maintenance een gefaseerd implementatieproces voor TPM.

Bij Reliability Centered Maintenance (RCM) ligt het accent op het voorkomen van de gevolgen van machinestoringen. Eerst wordt middels een uitgebreide Failure Mode and Effect Analysis (FMEA), per ‘onderhoudbaar onderdeel’ en per gebeurtenis de gevolgschade in kaart gebracht.
Die schade kan financieel zijn (productieproces ligt plat), maar ook liggen op veiligheidsgebied (schade voor mens en/of milieu). Per apparaatonderdeel wordt vervolgens vastgesteld wat het beste onderhoudsplan daarvoor is.
De roots van RCM liggen in de Amerikaanse luchtvaartindustrie, die deze methode in de jaren zestig invoerde om effectieve onderhoudsconcepten te ontwikkelen voor de Boeing 747.

TPM en RCM leiden beide tot een hogere machine-beschikbaarheid. Wat zijn dan, naast het feit dat TPM Japans en RCM Amerikaans is, de verschillen? Bij RCM wordt tot in de details geanalyseerd welke storingen het meest waarschijnlijk zijn en wat de gevolgen daarvan zijn. Dit is vooral van belang bij complexe of kritische installaties. Bij TPM wordt de storingsanalyse wat minder diepgaand uitgewerkt, maar is de focus breder. Er wordt bijvoorbeeld ook gekeken naar de manier waarop er met een installatie wordt omgegaan. Meer informatie over TPM en RCM vindt u via het hoofdmenu van deze website.



Hulp nodig bij de implementatie van TPM?

Verwijzen naar dit artikel op internet?
Gebruik als link: https://www.procesverbeteren.nl/TPM/TPM_RCM_software.php

Blom ConsultancyLeanDirectCimpro